Φυλάει η Μεγαλόχαρη ολόκληρο το νησί της Ρόδου από ψηλά και μας σκεπάζει. Προστάτιδα της Ρόδου η Παναγιά Τσαμπίκα δυναμώνει με τα θαύματα της τη πίστη του κόσμου.
Η ιστορία θέλει την εικόνα της Παναγιάς της Τσαμπίκας να έρχεται στη Ρόδο από την Κύπρο, από το Μοναστήρι της Παναγιάς του Κύκκου. Ένας βοσκός έβλεπε ένα φως ψηλά στο βουνό Ζαμβύκη του χωριού Αρχάγγελος για τρία βράδια και τότε αποφάσισε να πάει να δει από πού ερχόταν η λάμψη. Όταν βρέθηκε η εικόνα από το βοσκό επιστράφηκε στην Κύπρο. Λέγεται πως τρεις φορές πρωί έπαιρναν την εικόνα στην Κύπρο και βράδυ επέστρεφε με θαυματουργικό τρόπο πίσω στο βουνό της Ρόδου. Ως σημάδι επιβεβαίωση ότι η εικόνα που έπαιρναν οι μοναχοί πίσω στην Κύπρο ήταν η δική του, την έκαψαν σε μια γωνιά στο πίσω μέρος. Την Τρίτη φορά που η εικόνα γύρισε στη Ρόδο, έμεινε μόνιμα εκεί. Ακόμα και τις φορές που έφευγε σαν προσκύνημα σε άλλο τόπο, η εικόνα επέστρεφε μόνη της στη Ρόδο.
Η Παναγιά η Τσαμπίκα τιμάται και λατρεύεται σε δυο σημεία. Γύρω στα δυο χλμ από το χωριό Αρχάγγελος, ψηλά στο βουνό υπάρχει ένα μικρό παρεκκλήσι της Παναγιάς της Τσαμπίκας, εκεί είναι η Κυρά η Ψηλή όπως την λένε στο νησί σε ύψωμα 326 μέτρων. Για να ανέβει κανείς στην Κυρά, περπατάει ανηφορικά περίπου για 15 λεπτά και ανεβαίνει αρκετά σκαλιά.. Η θεία κατάνυξη όμως και η θέα που αντικρίζει από ψηλά, αποβάλει πάνω απ τον προσκυνητή την κούραση που ίσως νιώσει. Ο Ναό αυτός είναι ένας κλίτος δωδεκανησιακού τύπου, στρωμένος με βοτσαλάκια και ανακαινίσθηκε το 1740 από το μοναχό Χατζηγεράσιμο. Επιπλέον προς τιμή της Παναγιάς Τσαμπίκας έχει κτιστεί μοναστηριακό συγκρότημα 3 χλμ ανατολικά του Αρχαγγέλου. Σε εκείνη την περιοχή υπήρχε νεκρόπολη από τη Μυκηναϊκή εποχή. H μονή γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο το Γενέσιον της Θεοτόκου, όπου και στα δυο μοναστήρια προς τιμήν της προσέρχεται πλήθος κόσμου να πάρει ευλογία και να ασπαστεί την εικόνα της Μεγαλόχαρης. Η Παναγιά Τσαμπίκα έχει κάνει αμέτρητα θαύματα σε όλο τον κόσμο, μα λέγεται πως πολύ ευλογία δίνει σε άτεκνες μητέρες που κάνουν τάμα στην Κυρά να αποκτήσουν παιδί. Θεωρείται προστάτιδα των άτεκνων ζευγαριών.
Η Παναγιά Τσαμπίκα ευλογεί το νησί της Ρόδου, δίνοντας ευλογία, πίστη, προσφέροντας γαλήνη στους κατοίκους αλλά και το μοναδικό ανά τον κόσμο όνομα «Τσαμπίκος – Τσαμπίκα».
Η ετυμολογία της λέξης πιθανολογείται ότι έχει δυο εκδοχές. Η μία είναι προερχόμενη από την αρχαία λέξη «σαμβυκή» που είναι είδος πλοίου επειδή ο λόφος που βρέθηκε η εικόνα μοιάζει με πλοίο. Η άλλη εκδοχή προέρχεται από την τοπική λέξη «τσάμπα» που σημαίνει σπίθα και συνδέεται με τον τρόπο εύρεσης της εικόνας.
