ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

Το τελειότερο έργο του Σοφοκλή και κατά γενική ομολογία η πλέον υποδειγματική αρχαία τραγωδία ξεκινά με ένα μυστήριο. Η πόλη της Θήβας πλήττεται από λοιμό και ο βασιλιάς Οιδίποδας ζητά να εξακριβώσει τον λόγο. Ο χρησμός του Απόλλωνα παραγγέλνει ότι για να καθαρίσει η πόλη πρέπει πρώτα να τιμωρηθεί ο φόνος του Λάιου. Ο βασιλιάς αποφασίζει να εξιχνιάσει το αίνιγμα και ξετυλίγει ένα κουβάρι φρικτών αποκαλύψεων.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ:

Έχω συναντηθεί με τον Οιδίποδα στη σκηνή δύο φορές: την πρώτη, παίζοντας τον επώνυμο ρόλο, στην παράσταση του Σπύρου Ευαγγελάτου, και τη δεύτερη παίζοντας την Ιοκάστη, τον Τειρεσία και τον Βοσκό, στην παράσταση του Τσέζαρις Γκραουζίνις.

Υπάρχουν δύο άξονες στο έργο αυτό, το τελειότερο του αρχαίου δράματος, τουλάχιστον απ’ τα σωζόμενα, που δρουν συμπληρωματικά:

Ο ένας είναι η τέλεια πλοκή του: το έργο αυτό είναι το πρώτο στην παγκόσμια δραματουργία θρίλερ με σασπένς (whodunit play τα αποκαλούν οι Αγγλοσάξωνες). Ξετυλίγοντας το κουβάρι των γεγονότων, ο ήρωας, με αριστοτεχνικό τρόπο, φτάνει στο κέντρο του λαβυρίνθου, όπου διώκτης και διωκόμενος είναι ο ίδιος. Κι αν συχνά υποτιμούμε τον άξονα αυτόν, γυρεύοντας δίκαια άλλες ποιότητες, δεν μπορώ να μη θυμάμαι το ρίγος που μου προκαλούσε το ομαδικό επιφώνημα του κοινού από το κοίλον στη φράση «Ο Πόλυβος δεν ήτανε πατέρας σου».

Ο δεύτερος άξονας, αυτός που κάνει τον Οιδίποδα το πρώτο υπαρξιακό έργο στην παγκόσμια δραματουργία, είναι η ίδια η ερώτηση που τίθεται: «Ποιος είμαι;». Και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ο ήρωας για να την απαντήσει: τα εργαλεία που ο άνθρωπος –ειδικά ο Δυτικός– έχει θεοποιήσει: τον ορθό λόγο, τη σκέψη, τη λογική. Είναι τα μόνα που έχουμε, έχουν εκτοξεύσει το είδος μας, όμως δεν αρκούν. Γιατί αν αποφασίσεις να θέσεις τη συγκεκριμένη ερώτηση, οφείλεις να είσαι έτοιμος και για την απάντηση. Και η αλήθεια, όπως λέει ο ποιητής, «μόνον έναντι θανάτου δίδεται».

Ο Οιδίποδας είναι ο πρώτος Άνθρωπος της δραματουργίας μας, ο Αδάμ της. Και η μοίρα του μας κάνει ταπεινούς.

Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης

Τιμές εισιτηρίων: 20€ κανονικό – 15€ Φοιτητικό/ ΑΜΕΑ/ Ανέργων

Ώρα Έναρξης: 21:30