Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο της ετήσιας δραστηριότητάς του, συμμετέχει και φέτος στην 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης με ένα αφιέρωμα με τίτλο «Ο Καβάφης μέσα από τις κινηματογραφικές εικόνες», που θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα Παύλος Ζάννας του ΟΛΥΜΠΙΟΝ (πλ. Αριστοτέλους 10, τηλ.  2310-378.400) από την Πέμπτη 16 έως την Κυριακή 19 Μαΐου 2013.

Το κινηματογραφικό αφιέρωμα εντάσσεται στο θεματικό αφιέρωμα «Κ. Π. Καβάφης, 150 χρόνια από τη γέννησή του» της 10ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιείται με αφορμή την επέτειο των 150 χρόνων από τη γέννηση του αλεξανδρινού ποιητή, στο εορταστικό πλαίσιο του «Έτους Κ. Π. Καβάφη 2013».

Το αφιέρωμα περιλαμβάνει τις ταινίες: Η δε πόλις ελάλησεν: Αλεξάνδρεια, Κ. Π. Καβάφης του Γιάννη Σμαραγδή, Εποχές και συγγραφείς: Η παγκοσμιότητα του Κωνσταντίνου Καβάφη του Τάσου Ψαρρά, Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης: Κ. Π. Καβάφης του Κώστα Μαχαίρα, Καβάφης του Γιάννη Σμαραγδή και Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου.

Η είσοδος στις προβολές είναι ελεύθερη.

Εκτός από το κινηματογραφικό αφιέρωμα, οι φίλοι του βιβλίου που θα επισκεφθούν την 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την εκδοτική δραστηριότητα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στο περίπτερο 13 (stand 80), μέσα από μονογραφίες καταξιωμένων ελλήνων και ξένων σκηνοθετών, εκδόσεις που αφορούν σε θεματικά αφιερώματα, αλλά και εθνικές κινηματογραφίες, όπως του Μεξικού, της Βραζιλίας και της Κίνας.

Όλες οι εκδόσεις θα διατίθενται με έκπτωση 30%, ενώ με έκπτωση 50% θα διατίθενται οι εκδόσεις Βρετανών δημιουργών: 100 αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν τον κόσμο - Peter Greenaway, John Boorman, Terence Davies, Mike Leigh, Ken Loach, Kim Longinotto, Carol Reed, Michael Winterbottom.

Διαθέσιμα στο stand του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα είναι και άλλα αντικείμενα, όπως t-shirts, κονκάρδες, σελιδοδείκτες και τσάντες προηγούμενων διοργανώσεων αλλά και του Μουσείου Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ενώ θα γίνουν μεγάλες προσφορές σε επιλεγμένες τσάντες, μπλουζάκια κ.ά. 

Ημέρες και ώρες λειτουργίας της έκθεσης:
Πέμπτη 16/5: 15:00-21:00
Παρασκευή 17/5: 10:00-21:00
Σάββατο 18/5: 10:00-22:00
Κυριακή 19/5: 10:00-21:00

Οι ταινίες του αφιερώματος

Η δε πόλις ελάλησεν: Αλεξάνδρεια, Κ. Π. Καβάφης
(Ελλάδα, 1989)

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Γιάννης Σμαραγδής. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ανδρέας Σινάνος. Μοντάζ: Αριστείδης Καρύδης-Fuchs. Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου. Έγχρωμο, 27΄.

Η εκπομπή «Η δε πόλις ελάλησεν» ταξιδεύει στην Αλεξάνδρεια, επιχειρώντας να αποτυπώσει την ατμόσφαιρα της πόλης μέσα από την ιδιαίτερη ματιά του Κωνσταντίνου Π. Καβάφη, του ποιητή που την ύμνησε μέσα από το έργο του. Την περιήγηση στη σύγχρονη Αλεξάνδρεια συνοδεύει η ανάγνωση ποιημάτων του μεγάλου Αλεξανδρινού, όπως «Η Πόλις», «Θάλασσα του πρωιού», «Κάτω απ’ το σπίτι», «Μακρυά», «Επέστρεφε», «Στην εκκλησία», «Θερμοπύλες», «Αλεξανδρινοί βασιλείς», «Ιωνικόν», «Περιμένοντας τους βαρβάρους», «Τείχη», «Στου καφενείου την είσοδο», «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον». Οι διαδρομές του φακού στην πόλη της σημερινής «αντιπνευματικής» Αλεξάνδρειας υπογραμμίζουν τη σχέση του ποιητή με τον τόπο που αποτέλεσε κύρια πηγή έμπνευσής του. Ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη διαβάζουν οι ηθοποιοί Βασίλης Διαμαντόπουλος και Γρηγόρης Βαλτινός, ο σκηνοθέτης Βασίλης Παπαβασιλείου και ο εμβριθής μελετητής του έργου του Γ.Π. Σαββίδης. Σημείο αναφοράς του αφιερώματος, το σπίτι του ποιητή στην Αλεξάνδρεια.

Εποχές και συγγραφείς: Η παγκοσμιότητα του Κωνσταντίνου Καβάφη
(Ελλάδα, 2001)

Σκηνοθεσία: Τάσος Ψαρράς. Επιλογή κειμένων: Τάσος Γουδέλης. Κείμενα: Νάσος Βαγενάς. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Αλέξης Γρίβας. Μοντάζ-Μιξάζ: Θανάσης Χαρέμης. Μουσική: Γιάννης Σπυρόπουλος-Μπαχ. Έγχρωμο, 53΄.

Η σειρά ντοκιμαντέρ «Εποχές και συγγραφείς» παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη, εστιάζοντας στην απήχηση που είχε η ποίησή του σε ομοτέχνους του στο εξωτερικό. Παρατίθενται βιογραφικές πληροφορίες σχετικά με τη γέννησή του στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και τις συνεχείς μετακινήσεις της οικογένειάς του, πριν την οριστική εγκατάσταση του ποιητή στη γενέθλια πόλη του, η οποία υπήρξε αστείρευτη πηγή έμπνευσης γι’ αυτόν. Οι απόψεις διακεκριμένων ανθρώπων της πνευματικής ζωής της Ελλάδας φωτίζουν ένα σημαντικό κεφάλαιο της καβαφικής φιλολογίας, καθώς και την απήχηση του καβαφικού έργου στο εξωτερικό και στους ξενόγλωσσους ομοτέχνους του. Η προσπάθεια του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας να ανιχνεύσει την παρουσία του Κωνσταντίνου Καβάφη στο έργο ξένων ποιητών αποτυπώθηκε στον τόμο με τίτλο «Συνομιλώντας με τον Καβάφη: Ανθολογία ξένων καβαφογενών ποιημάτων». Χειρόγραφα του ποιητή, αποσπάσματα από τα «Σημειώματα ποιητικής και ηθικής», καθώς και ποιήματα ξένων ποιητών εμπνευσμένα από το έργο του Καβάφη, τα οποία απαγγέλλει η Λυδία Φωτοπούλου, αναδεικνύουν το έργο και την αξία του μεγάλου Αλεξανδρινού. Στην εκπομπή μιλούν, μεταξύ άλλων, ο καθηγητής πανεπιστημίου Νάσος Βαγενάς, ο κριτικός λογοτεχνίας Δημήτρης Δασκαλόπουλος και ο συγγραφέας Άρης Μαραγκόπουλος.

Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης: Κ.Π. Καβάφης
(Ελλάδα, 2012)

Σκηνοθεσία: Κώστας Μαχαίρας. Σενάριο: Αλέξανδρος Κακαβάς, Κώστας Μαχαίρας. Δημοσιογραφική έρευνα: Λία Παρασκευά – Ηλίας Μαγκλίνης. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Βαγγέλης Κουλίνος. Μοντάζ-Μιξάζ: Κώστας Ασπιώτης.  Έγχρωμο, 55΄.

Έλληνας στην καταγωγή, Αλεξανδρινός στο πνεύμα, ένας σπουδαίος ποιητής, o Κωνσταντίνος Καβάφης παρουσιάζεται από τον Δημήτρη Λιγνάδη στο επεισόδιο της σειράς «Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης». Ο ηθοποιός Δημήτρης Λιγνάδης αναζητά τα ίχνη του ποιητή, στην αγαπημένη του Αλεξάνδρεια, την πόλη που επέλεξε να περάσει όλη του τη ζωή. Στα σοκάκια της πόλης, στα καφενεία, στα ξενοδοχεία, στις πλατείες, στις γωνιές που ο ποιητής σύχναζε και στο σπίτι του, που διατηρείται όπως ήταν και στεγάζει σήμερα το Μουσείο Καβάφη. Ο Καβάφης έζησε την δεύτερη περίοδο ανάπτυξης της Αλεξάνδρειας, αλλά αγάπησε την πρώτη. Έμαθε κάθε λεπτομέρεια για την εποχή αυτή που τον γοήτευε και την επεξεργάστηκε στην ποίησή του. Το ελληνιστικό παρελθόν της πόλης σφραγίζει το έργο του. Μελετητές του έργου του και σύγχρονοι ποιητές απ’ όλο τον κόσμο, μιλούν για το ποιητικό του σύμπαν, τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της ποίησής του και για τα στοιχεία που την καθιστούν τόσο οικουμενική και διαχρονική. Η ποίηση του Καβάφη, ενώ γράφτηκε στο τέλος του 19ου αιώνα, εξακολουθεί να είναι ζωντανή στις μέρες μας. Το έργο του επηρέασε όσο κανένα άλλο τη σύγχρονη ποιητική δημιουργία, μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες, διδάσκεται και διαβάζεται ακόμη σα να γράφτηκε σήμερα. Mιλούν: ο Γερμανός ποιητής Γιόακιμ Σαρτόριους, οι ποιητές Νάνος Βαλαωρίτης και Χάρης Βλαβιανός, ο συγγραφέας Μένης Κουμανταρέας, ο συγγραφέας Έντμουντ Κήλυ, ο Μανώλης Μαραγκούλης, διευθυντής του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού στην Αλεξάνδρεια, Αιγύπτιοι ποιητές κ.ά.

Καβάφης
(Ελλάδα, 1994)

Σκηνοθεσία-Σενάριο: Γιάννης Σμαραγδής. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Νίκος Σμαραγδής. Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος. Μουσική: Βαγγέλης Παπαθανασίου. Με τους: Δημήτρη Καταλειφό, Βασίλη Διαμαντόπουλο, Μάγια Λυμπεροπούλου, Αλέξη Δαμιανό, Γιώργο Μοσχίδη. Έγχρωμο, 85΄.

Βρισκόμαστε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, στα 1933, και ο μεγάλος ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης (Δημήτρης Καταλειφός) πεθαίνει στο νοσοκομείο. Ένας νεαρός θαυμαστής του, που θέλει να γράψει τη βιογραφία του, σημειώνει τα τελευταία του λόγια. Από εκεί αρχίζει μια αναδρομή στη ζωή και την πορεία του ποιητή. Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια, μεγάλωσε κάτω από τη σκιά της μητέρας του (Μάγια Λυμπεροπούλου) η οποία τον υπεραγαπούσε. Έζησαν άνετη ζωή μέχρι την ημέρα της εξέγερσης των Αράβων, που τους ανάγκασε να καταφύγουν στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί, ο νεαρός ποιητής ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τη μεγάλη και πλούσια οικογενειακή παράδοσή του και πρωτοαισθάνθηκε την ομοφυλόφιλη κλίση του. Με την επιστροφή της στην Αλεξάνδρεια, η οικογένειά του έχασε την περιουσία της και ο ίδιος αναγκάστηκε να εργασθεί στη Βρετανική Εταιρεία Υδάτων, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το θάνατό του. Δύο συμβάντα τον πόνεσαν περισσότερο και σημάδεψαν τη ζωή του: ο θάνατος της μητέρας του και η απόρριψή του από τον νεαρό ποιητή Μαυρουδή, με τον οποίο ήταν ερωτευμένος.

Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη
(Ελλάδα – Πορτογαλία - Κύπρος, 2007)

Σκηνοθεσία-Σενάριο: Στέλιος Χαραλαμπόπουλος. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Δημήτρης Κορδελάς. Μοντάζ: Σπύρος Κόκκας. Μουσική: Νίκος Κυπουργός. Με τους: Μάκης Αρβανιτάκης, Δημήτρης Οικονομίδης, Όθων Μεταξάς, Αιμίλιος Τσούβαλης. Αφήγηση: Μηνάς Χατζησάββας, Luis Lima Barreto, Όθωνας Μεταξάς. Έγχρωμο, 90΄. 

Στις 21 Οκτωβρίου του 1929, το υπερωκεάνιο Saturnia ξεκινά από την Τεργέστη το ταξίδι του προς την Αμερική, μαζεύοντας μετανάστες από τα λιμάνια της Μεσογείου. Ένας νεαρός Έλληνας που επιβιβάζεται στην Πάτρα θα γίνει μάρτυρας μιας απρόσμενης συνάντησης: μια νύχτα, σ’ αυτό το πλοίο που κουβαλά τα όνειρα του Νέου Κόσμου, θα λάβει χώρα η εξίσου ονειρική αλλά και πραγματική συνάντηση δύο μεγάλων ποιητών του αιώνα που πέρασε: του Φερνάντο Πεσσόα και του Κωνσταντίνου Καβάφη.

Ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση των ταινιών την ΕΡΤ ΑΕ, τον ΣΚΑΪ,  το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και τον Θάνο Λαμπρόπουλο.

Πρόγραμμα προβολών
Αίθουσα ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ

Πέμπτη 16 Μαΐου
18:00 Η δε πόλις ελάλησεν: Αλεξάνδρεια, Κ. Π. Καβάφης
 Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης: Κ. Π. Καβάφης

Παρασκευή 17 Μαΐου
18:00 Εποχές και συγγραφείς: Η παγκοσμιότητα του Κωνσταντίνου Καβάφη

Σάββατο 18 Μαΐου
18:00 Καβάφης

Κυριακή 19 Μαΐου
18:00 Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη