Με μια λιτή τελετή άνοιξε η αυλαία του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011, στον κατάμεστο κινηματογράφο Ολύμπιον, με μουσική υπόκρουση τις μελωδίες του τετραμελούς συγκροτήματος Basement. 

Κατά την έναρξη του χαιρετισμού του, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Εϊπίδης, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία στην οποία βρίσκεται η χώρα μας. «Είμαι σίγουρος ότι κάποιοι εδώ μέσα, και πολλοί περισσότεροι έξω από αυτή την αίθουσα, αναρωτιούνται τι χρειάζονται τα φεστιβάλ και οι γιορτές τη στιγμή που η χώρα βουλιάζει», σχολίασε. Και πρόσθεσε ότι η απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι πως εάν η χώρα μας έχει ελπίδα να ξαναγεννηθεί, μπορεί να το πετύχει με πολίτες ώριμους, εξωστρεφείς, καινοτόμους, τολμηρούς, που έχουν όραμα και σχέδιο. «Χρειάζεται να ψυχαγωγούμαστε, να προσλαμβάνουμε ερεθίσματα, να κατανοούμε τον κόσμο γύρω μας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να τον αλλάξουμε», τόνισε ο κ. Εϊπίδης, συμπληρώνοντας ότι, σε αυτό το πλαίσιο, οι ταινίες του 52ου ΦΚΘ «προσφέρουν υλικό για διεισδυτικές και ουσιαστικές παρεμβάσεις, για μια πρωτοποριακή ερμηνεία των κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών εξελίξεων του κόσμου γύρω μας. Και μόνο αν παρεμβαίνεις, έχει νόημα η δουλειά που κάνεις». Όπως ανακοίνωσε ο κ. Εϊπίδης, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης προχωρά στην ίδρυση της Ταινιοθήκης της Θεσσαλονίκης. «Η Ταινιοθήκη της Θεσσαλονίκης είναι για εμάς ένα έργο ζωής που θα αναπτύξει και θα διευρύνει την κινηματογραφική παιδεία στην πόλη, και παράλληλα θα αξιοποιήσει τον ζωντανό πυρήνα των θεατών που το Φεστιβάλ έχει δημιουργήσει. Ένα δώρο που η Θεσσαλονίκη αξίζει για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωσή της», επεσήμανε ο κ. Εϊπίδης. Καλωσορίζοντας το κοινό στο 52ο ΦΚΘ, «ένα από τα παλαιότερα Φεστιβάλ στον κόσμο, το οποίο έχει κερδίσει την αποδοχή μιας διεθνούς κοινότητας απαιτητικών θεατών και επαγγελματιών», ο διευθυντής του θεσμού δήλωσε υπερήφανος και για έναν ακόμη λόγο: για το γεγονός ότι πάνω από το μισό του προϋπολογισμού της διοργάνωσης καλύπτεται από ευρωπαϊκά κονδύλια του ΕΣΠΑ και άρα δεν επιβαρύνεται ο εθνικός προϋπολογισμός.

Στη συνέχεια, ο διευθυντής του ΦΚΘ παρουσίασε συνοπτικά τους κεντρικούς άξονες της φετινής διοργάνωσης. Πυρήνα του φεστιβάλ αποτελεί το Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα, το οποίο φιλοξενεί 15 πρώτες και δεύτερες ταινίες νέων δημιουργών απ’ όλο τον κόσμο. Επιπλέον, το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης περιλαμβάνει περισσότερες από 20 ελληνικές ταινίες καθώς κι ένα πλήρες αφιέρωμα στο έργο του διακεκριμένου έλληνα σκηνοθέτη Κωνσταντίνου Γιάνναρη, ενώ επίσης το 52ο Φεστιβάλ τιμά δημιουργούς που εκφράζουν διαφορετικές πτυχές του ανεξάρτητου σινεμά: Την Αμερικανίδα Σάρα Ντράιβερ, το Δανό Όλε Κρίστιαν Μάντσεν, τον Αυστριακό Ούλριχ Ζάιντλ, τον Ιταλό Πάολο Σορεντίνο και τον Τούρκο Ερντέν Κιράλ. «Οι Ανοιχτοί Ορίζοντες είναι σταθερά προσανατολισμένοι στην αφρόκρεμα της ανεξάρτητης κινηματογραφικής σκηνής. Το τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια προτείνει και φέτος τις σημαντικότερες βαλκανικές ταινίες πρόσφατης παραγωγής, ενώ το Πειραματικό Φόρουμ εξερευνά την ιδέα του Μύθου της Εξαφάνισης. Τέλος, φέτος στην Αγορά του ΦΚΘ σημειώνεται ρεκόρ συμμετοχών, με περισσότερους από 250 τίτλους να παίρνουν μέρος στις δράσεις της», συμπλήρωσε ο κ. Εϊπίδης. 

Την επίσημη έναρξη της 52ης διοργάνωσης κήρυξε ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος τόνισε: «Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που βρίσκεται η χώρα και οι πολίτες της, επιμένουμε να κρατούμε ανοιχτό τον ορίζοντα προς την ελπίδα και το μέλλον μέσα από την τέχνη του κινηματογράφου. Μπαίνοντας στις σκοτεινές αίθουσες και εγκαταλείποντας τη μαυρίλα της τηλεοπτικής τρομολαγνείας, όχι μόνο καλλιεργούμε και κρατούμε ζωντανό το κριτικό μας πνεύμα, αλλά ανοίγουμε και μια πόρτα στη ζωή, γιατί όλοι ξέρουμε ότι ο κινηματογράφος είναι ένα διάπλατα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο».

Ο κ. Μπουτάρης υπογράμμισε ότι για περισσότερο από μισό αιώνα το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορία της πόλης και αποτελεί μια από τις κορυφαίες εκδηλώσεις της, με διεθνή απήχηση και ακτινοβολία. «Ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει στηρίξει το Φεστιβάλ όλα αυτά τα χρόνια και θα συνεχίσει να το κάνει με κάθε τρόπο, γιατί θεωρεί ότι είναι ένας από τους βασικούς μοχλούς στην προσπάθειά του να ανοίξει, όσο πιο πολύ μπορεί, τον ορίζοντα πολιτισμού της πόλης» είπε, εξηγώντας ότι η από μέρους του αποδοχή της θέσης του προέδρου του Δ.Σ. του Φεστιβάλ σηματοδοτεί την έμπρακτη υποστήριξη του Δήμου.  Επιπλέον, ο κ. Μπουτάρης χαιρέτισε την πρωτοβουλία ίδρυσης της Ταινιοθήκης της Θεσσαλονίκης, σημειώνοντας ότι ενισχύει την επιδίωξη να δημιουργηθεί μέσα από συνεργατικές δράσεις ένα κινηματογραφικό πολιτιστικό δίκτυο, με στόχο ένα φεστιβάλ που θα διαρκεί όλη τη χρονιά και θα απλώνεται σε ολόκληρη την πόλη. Κηρύσσοντας την έναρξη του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ο κ. Μπουτάρης καλωσόρισε τους θεατές, ευχήθηκε καλή επιτυχία στους δημιουργούς και ευχαρίστησε όλους όσους εργάστηκαν υπό πολύ δύσκολες συνθήκες για την επιτυχία της διοργάνωσης.

Στη συνέχεια, ο κ. Εϊπίδης κάλεσε στο βήμα τον σκηνοθέτη Αλεξάντερ Πέιν, η νέα ταινία του οποίου με τίτλο Οι απόγονοι πραγματοποίησε πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη ανοίγοντας την αυλαία της φετινής διοργάνωσης. «Υπάρχουν πολλά πράγματα που βλέπω απόψε και με συγκινούν βαθιά», είπε ο ελληνοαμερικανός δημιουργός. Όπως εξήγησε ο ίδιος, αποδέχτηκε την πρόταση να δώσει το παρών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όχι μόνο επειδή η παρουσίαση της ταινίας του στην Ελλάδα εμπεριείχε το συμβολισμό της υποστήριξης προς τη χώρα καταγωγής του, αλλά και επειδή, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά «το ίδιο το Φεστιβάλ σημαίνει πολλά για μένα. Είναι η τρίτη φορά που συμμετέχω, από το 1996, και είναι πολύ σημαντικό ότι ο θεσμός αυτός με υποστήριξε ως νέο δημιουργό». Ο κ. Πέιν δήλωσε, επίσης, πως τον άγγιξαν οι απόψεις του κ. Εϊπίδη και του κ. Μπουτάρη ότι σε καιρό κρίσης θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα και υποστήριξη στην τέχνη. Αναφερόμενος στην οικογένειά του, ο κ. Πέιν, εμφανώς συγκινημένος, είπε στα ελληνικά: «Είμαι πολύ ευτυχισμένος απόψε γιατί η οικογένειά μου είναι εδώ, είναι εδώ τα 13 ξαδέρφια μου από την Αθήνα και το Αίγιο. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, σας αγαπώ πάρα πολύ». Στη συνέχεια, ο δημιουργός κάλεσε στη σκηνή του Ολύμπιον τον επίσης ελληνικής καταγωγής διευθυντή φωτογραφίας της ταινίας Οι απόγονοι, Φαίδωνα Παπαμιχαήλ, υπογραμμίζοντας ότι «ήμασταν μαζί σε αυτήν εδώ την αίθουσα, και πριν από επτά χρόνια για την παρουσίαση της ταινίας Πλαγίως». Μιλώντας, τέλος, για την νέα του ταινία, ο Αλεξάντερ Πέιν επεσήμανε χαρακτηριστικά: «Την κάναμε με μεγάλη αγάπη και ειλικρίνεια».

Ακολούθησε η προβολή της ταινίας Οι απόγονοι, η οποία βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Κ.Χ. Χέμινγκς και αφηγείται την ιστορία ενός πλούσιου γαιοκτήμονα (Τζορτζ Κλούνεϊ), ο οποίος έπειτα από ένα ατύχημα που αφήνει τη σύζυγό του σε κώμα, καλείται να λάβει αποφάσεις ζωής για το μέλλον της οικογένειάς του.

Την τελετή έναρξης τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, οι Σπύρος Πέγκας Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Παιδείας και Τουρισμού και Μέλος Δ.Σ. του ΦΚΘ, Φίλιος Στάγκος Γενικός Διευθυντής TV 100 και FM 100 και Μέλος Δ.Σ. του ΦΚΘ, Βικτωρία Γεωργουβέλα Σύμβουλος Πολιστικής Διαχείρισης και Μέλος Δ.Σ. του ΦΚΘ, Guy Feaux de la Croix Αναπληρωτής Πρέσβης της Γερμανίας στην Ελλάδα, Klaus Bormann Υποπρόξενος Γερμανίας, Catherine Kay Γενική Πρόξενος Η.Π.Α., Christian Thimonier Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη και Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, Alexei Anatolievich Popov Γενικός Πρόξενος Ρωσίας, Tugrul Biltekin Γενικός Πρόξενος Τουρκίας, Θεοδώρα Κωνσταντινίδου Γενική Πρόξενος Κυπριακής Δημοκρατίας, Παντελής Πετμεζάς Επίτιμος Πρόξενος Καναδά, Άγης Κυνηγόπουλος Επίτιμος Πρόξενος Λεττονίας, Αλέξανδρος Τζιτζικώστας Αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, Καλυψώ Γούλα Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Προστασίας του Πολίτη, Μαρία Πασχαλίδου Αντιδήμαρχος Νεότητας, Αθλητισμού & Εθελοντών, Πολυξένη Αδάμ - Βελένη Διευθύντρια Αρχαιολογικού Μουσείου, Μάκης Τρικούκης Πρόεδρος Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Πηνελόπη Σερδάρη Καλλιτεχνική Διευθύντρια Διεθνούς Φεστιβάλ Ρόδου, Νίκος Μουσιόπουλος Αντιπρύτανης Διεθνούς Πανεπιστημίου, Peter Panes Διευθυντής Goethe Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου και Ole Christian Madsen, σκηνοθέτης.

Να σημειωθεί ότι το τμήμα Ανοιχτοί Ορίζοντες, το αφιέρωμα στον Ούλριχ Ζάιντλ, οι Ειδικές Προβολές, η έκθεση του Σπύρου Στάβερη και η Αγορά του 52ου Φεστιβάλ χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.